
Koken mag niet doden
Esther: ‘In India ben ik geraakt door de impact die koken op open vuur heeft op de gezondheid van mensen. Koken zou niet mogen doden. Er zijn veel schone kookoplossingen beschikbaar, maar het gaat vaak fout bij de implementatie. Dat moet beter kunnen’.
2.6 miljard mensen, een derde van de wereldbevolking, kookt op open vuur. De rook die daarbij vrijkomt, heeft een grote impact op hun gezondheid. Jaarlijks overlijden er 3.2 miljoen mensen aan luchtvervuiling door koken, door ziekten als beroertes, longontstekingen, COPD, hartziekten, en kanker. Daarnaast heeft koken op open vuur een grote impact op het klimaat (uitstoot van broeikasgassen en zwarte koolstof) en het milieu (ontbossing en bosdegradatie). Vooral vrouwen worden benadeeld omdat zij vaak verantwoordelijk zijn voor het koken. Schonere kookoplossingen zijn beschikbaar, zoals verbeterde kooktoestellen of schone brandstoffen, maar eerdere pogingen om deze te implementeren waren vaak teleurstellend. Er bestaat veel kennis over hoe implementatie beter kan, maar die kennis bereikt de mensen in het veld niet.
Esther en Evelyn hebben onderzoek gedaan naar factoren die de implementatie van ‘schoon koken’ oplossingen kunnen verbeteren. De resultaten hiervan hebben ze omgezet in twee praktische implementatietools (gepubliceerd in the Lancet Planetary Health). Om lokale bedrijven daadwerkelijk te kunnen helpen, willen ze deze tools omzetten in twee gebruiksvriendelijke online interactieve tools en zorgen dat de tools in gebruik worden genomen. Deze tools helpen de lokale bedrijven om belangrijke factoren, zoals kosten en lokale behoeften, mee te nemen in hun implementatieplan. Dit verbetert het implementatiesucces en zal uiteindelijk leiden tot aanzienlijke gezondheidswinst.
‘Ons project is uniek omdat het de kloof tussen wetenschappelijke kennis en praktijk overbrugt. We brengen deze kennis over naar de praktijk. Hierbij zijn wij niet de spil in het behalen van impact, maar juist de lokale bedrijven. We empoweren lokale bedrijven om hun werk goed uit te voeren. We geloven dat goede implementatie de sleutel is tot succes. Op die manier optimaliseren we het gebruik van beschikbare middelen in contexten waarin middelen vaak schaars zijn’.

-
Kandidaten
Esther Boudewijs, PhD-student afdeling Huisartsgeneeskunde, Universiteit Maastricht
Evelyn Brakema, Huisarts in opleiding, PhD Cleaner Cooking, Leids Universitair Medisch Centrum
-
Project
Koken mag niet doden -
Waar
Verschillende landen in Afrika (zoals Rwanda, Oeganda, Kenia, Zambia) -
Doelgroep
Lokale bedrijven en lokale bevolking die nog kookt op vuur -
Doel
Betere gezondheid bij de lokale bevolking door op een schone manier te koken